eΠΡΟΠΟΝΗΤΙΚΗ ΦΙΛΟΣΟΦΙΑ
Η Προπονητική Φιλοσοφία ενός προπονητή χαρακτηρίζει όχι μόνο τον ίδιο και την συμπεριφορά του αλλά ταυτόχρονα και την ομάδα την οποία προπονεί και κατευθύνει. Όταν ο προπονητής στερείται συγκεκριμένης προπονητικής φιλοσοφίας αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διαφορετική κάθε φορά και τυχαία αντιμετώπιση των καταστάσεων που παρουσιάζονται μέσα σε μια ομάδα καθώς και την αρνητική πορεία και εξέλιξη των πραγμάτων. Η προπονητική φιλοσοφία δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στο τομέα της Τακτικής & Τεχνικής της καλαθοσφαίρισης αλλά να επεκτείνεται και στον τρόπο αντιμετώπισης των αθλητών και των καταστάσεων όπου είναι απαραίτητη η ψυχολογική και κοινωνιολογική αντιμετώπιση αυτών.
Πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχει ορθή ή λανθασμένη Προπονητική Φιλοσοφία με την στενή έννοια της φράσης και ειδικότερα στο μπάσκετ όπου οι καταστάσεις καθώς και το ίδιο το άθλημα εξελίσσονται διαρκώς. Πρώτα από όλα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι ο κάθε προπονητής οφείλει να έχει αποκτήσει και διαμορφώσει την δική του προπονητική φιλοσοφία και η οποία να εκφράζει ουσιαστικά τις γνώσεις, το χαρακτήρα και τις εμπειρίες του. Το να προσπαθεί ένας προπονητής να μιμηθεί πρόσωπα και καταστάσεις σημαίνει ότι στερείται κατ' αρχήν της απαραίτητης προσωπικότητας που απαιτείται για το επάγγελμα του προπονητή. Οι γνώσεις σχετικά με το αντικείμενο της Προπονητικής από μόνες τους δεν αρκούν παρά μόνο όταν ο προπονητής τις εφαρμόζει με βάση την φιλοσοφία του στην όλη διαδικασία. Μια διαδικασία η οποία θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να "απαντά" σε θεμελιώδεις Αρχές - ερωτήματα της προπόνησης και του αγώνα :
ΤΙ κάνω ;
ΠΩΣ το κάνω ;
ΓΙΑΤΙ το κάνω ;
ΠΟΤΕ το κάνω ;
ΠΟΥ το κάνω ;
Θεωρώ πολύ σημαντικό το "χτίσιμο" και εν τέλει την ύπαρξη αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα στον προπονητή και τους παίκτες. Αυτή είναι απαραίτητη και αποτελεί ένα από τα στοιχεία που χρειάζονται ώστε ο προπονητής να μπορέσει να μεταδώσει τη φιλοσοφία του στους παίκτες και αυτοί να την ενστερνιστούν. Το να μπορεί να πείθει ο προπονητής τους αθλητές του να κάνουν στο γήπεδο "δουλειές", που ίσως να μην τους αρέσουν, αλλά είναι απαραίτητες για το καλό της ομάδας και την επίτευξη των στόχων της είναι κάτι το οποίο θεωρείται επιτυχία του προπονητή και αποτέλεσμα της προπονητικής φιλοσοφίας του.
Να αναδεικνύει ο προπονητής την αξία όλων των παικτών μέσα στην ομάδα ειναι απαραίτητο στοιχείο. Το να κάνεις τον 15ο παίκτη να αισθάνεται ως σημαντικός έτοιμος να προσφέρει τα μέγιστα από τον πάγκο συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη του ομαδικού πνεύματος και της χημείας της ομάδας.
Όσον αφορά τώρα την "καθαρά" αγωνιστική φιλοσοφία αυτή θα πρέπει να είναι πάντα σε συνάρτηση και με την "πρώτη ύλη", τους αθλητές δηλαδή, που έχει στα χέρια του ο προπονητής. Χωρίς να αφήνει κατά μέρος τα στοιχεία εκείνα που τον χαρακτηρίζουν τον ίδιο τον προπονητή θα πρέπει να υπάρχει ως ένα βαθμό η προσαρμογή από μέρους του στις δυνατότητες των αθλητών. Διαφορετικά θα πρέπει οι προσπάθειες στελέχωσης του ρόστερ να επικεντρώνονται στην ανεύρεση αθλητών που είναι σε πλήρη ταύτιση με την προπονητική και αγωνιστική φιλοσοφία του προπονητή. Με αυτόν τον τρόπο οι αθλητές ατομικά και η ομάδα συνολικά μαζί με τον προπονητή θα αντιμετωπίσουν στο γήπεδο στον καλύτερο δυνατόν βαθμό όλες τις καταστάσεις που θα παρουσιαστούν στις προπονήσεις και κατά την διάρκεια των αγώνων:
- Στην Άμυνα
- Στην Επίθεση
Ανάπτυξη της Στρατηγικής για τη Νίκη
Η Προπόνηση (στο σύνολο της – Προπονητική Μονάδα, Μικρόκυκλος, Μεσόκυκλος κ.ο.κ.) είναι μια διαδικασία στην οποία οι προπονητές έχουν τον μεγαλύτερο έλεγχο για την επιτυχία των ομάδων τους. Η πραγματική αξία ενός προπονητή έγκειται στην ικανότητά τους να αναπτύσσουν, κατά την διάρκεια των προπονήσεων, βασικές αρχές και να προετοιμάζουν τους αθλητές τους για τις καταστάσεις που θα αντιμετωπίσουν στον αγώνα ή σε μια σειρά αγώνων (πρωτάθλημα). Για να δημιουργήσουμε, να αναπτύξουμε και να εφαρμόσουμε ένα αποτελεσματικό Προπονητικό Σχέδιο (practice plan) πρέπει πρώτα από όλα να έχουμε διαμορφωμένη Φιλοσοφία αλλά και αποδεδειγμένα εφαρμόσιμη για το τι πρέπει να περιλαμβάνει μια αποτελεσματική & αποδοτική προπόνηση:
- Βασικές Αρχές
- Ρυθμός της Προπόνησης & Ενεργητικός Χρόνος
- Ασκησιολόγιο προσαρμοσμένο σε συνθήκες αγώνα
- Ανάπτυξη “Kαλών Συνηθειών” – Προπονητικής Ρουτίνας
- “Λάθη” (τα λάθη είναι ευκαιρίες μάθησης και βελτίωσης)
- Ειδικές Καταστάσεις (Special Situations)
Η Προπονητική Φιλοσοφία ενός προπονητή χαρακτηρίζει όχι μόνο τον ίδιο και την συμπεριφορά του αλλά ταυτόχρονα και την ομάδα την οποία προπονεί και κατευθύνει. Όταν ο προπονητής στερείται συγκεκριμένης προπονητικής φιλοσοφίας αυτό έχει ως αποτέλεσμα την διαφορετική κάθε φορά και τυχαία αντιμετώπιση των καταστάσεων που παρουσιάζονται μέσα σε μια ομάδα καθώς και την αρνητική πορεία και εξέλιξη των πραγμάτων. Η προπονητική φιλοσοφία δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο στο τομέα της Τακτικής & Τεχνικής της καλαθοσφαίρισης αλλά να επεκτείνεται και στον τρόπο αντιμετώπισης των αθλητών και των καταστάσεων όπου είναι απαραίτητη η ψυχολογική και κοινωνιολογική αντιμετώπιση αυτών.
Πρέπει να τονιστεί ότι δεν υπάρχει ορθή ή λανθασμένη Προπονητική Φιλοσοφία με την στενή έννοια της φράσης και ειδικότερα στο μπάσκετ όπου οι καταστάσεις καθώς και το ίδιο το άθλημα εξελίσσονται διαρκώς. Πρώτα από όλα πρέπει να είναι ξεκάθαρο ότι ο κάθε προπονητής οφείλει να έχει αποκτήσει και διαμορφώσει την δική του προπονητική φιλοσοφία και η οποία να εκφράζει ουσιαστικά τις γνώσεις, το χαρακτήρα και τις εμπειρίες του. Το να προσπαθεί ένας προπονητής να μιμηθεί πρόσωπα και καταστάσεις σημαίνει ότι στερείται κατ' αρχήν της απαραίτητης προσωπικότητας που απαιτείται για το επάγγελμα του προπονητή. Οι γνώσεις σχετικά με το αντικείμενο της Προπονητικής από μόνες τους δεν αρκούν παρά μόνο όταν ο προπονητής τις εφαρμόζει με βάση την φιλοσοφία του στην όλη διαδικασία. Μια διαδικασία η οποία θα πρέπει ανά πάσα στιγμή να "απαντά" σε θεμελιώδεις Αρχές - ερωτήματα της προπόνησης και του αγώνα :
ΤΙ κάνω ;
ΠΩΣ το κάνω ;
ΓΙΑΤΙ το κάνω ;
ΠΟΤΕ το κάνω ;
ΠΟΥ το κάνω ;
Θεωρώ πολύ σημαντικό το "χτίσιμο" και εν τέλει την ύπαρξη αμοιβαίας εμπιστοσύνης ανάμεσα στον προπονητή και τους παίκτες. Αυτή είναι απαραίτητη και αποτελεί ένα από τα στοιχεία που χρειάζονται ώστε ο προπονητής να μπορέσει να μεταδώσει τη φιλοσοφία του στους παίκτες και αυτοί να την ενστερνιστούν. Το να μπορεί να πείθει ο προπονητής τους αθλητές του να κάνουν στο γήπεδο "δουλειές", που ίσως να μην τους αρέσουν, αλλά είναι απαραίτητες για το καλό της ομάδας και την επίτευξη των στόχων της είναι κάτι το οποίο θεωρείται επιτυχία του προπονητή και αποτέλεσμα της προπονητικής φιλοσοφίας του.
Να αναδεικνύει ο προπονητής την αξία όλων των παικτών μέσα στην ομάδα ειναι απαραίτητο στοιχείο. Το να κάνεις τον 15ο παίκτη να αισθάνεται ως σημαντικός έτοιμος να προσφέρει τα μέγιστα από τον πάγκο συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη του ομαδικού πνεύματος και της χημείας της ομάδας.
Όσον αφορά τώρα την "καθαρά" αγωνιστική φιλοσοφία αυτή θα πρέπει να είναι πάντα σε συνάρτηση και με την "πρώτη ύλη", τους αθλητές δηλαδή, που έχει στα χέρια του ο προπονητής. Χωρίς να αφήνει κατά μέρος τα στοιχεία εκείνα που τον χαρακτηρίζουν τον ίδιο τον προπονητή θα πρέπει να υπάρχει ως ένα βαθμό η προσαρμογή από μέρους του στις δυνατότητες των αθλητών. Διαφορετικά θα πρέπει οι προσπάθειες στελέχωσης του ρόστερ να επικεντρώνονται στην ανεύρεση αθλητών που είναι σε πλήρη ταύτιση με την προπονητική και αγωνιστική φιλοσοφία του προπονητή. Με αυτόν τον τρόπο οι αθλητές ατομικά και η ομάδα συνολικά μαζί με τον προπονητή θα αντιμετωπίσουν στο γήπεδο στον καλύτερο δυνατόν βαθμό όλες τις καταστάσεις που θα παρουσιαστούν στις προπονήσεις και κατά την διάρκεια των αγώνων:
- Στην Άμυνα
- Στην Επίθεση
Ανάπτυξη της Στρατηγικής για τη Νίκη
Η Προπόνηση (στο σύνολο της – Προπονητική Μονάδα, Μικρόκυκλος, Μεσόκυκλος κ.ο.κ.) είναι μια διαδικασία στην οποία οι προπονητές έχουν τον μεγαλύτερο έλεγχο για την επιτυχία των ομάδων τους. Η πραγματική αξία ενός προπονητή έγκειται στην ικανότητά τους να αναπτύσσουν, κατά την διάρκεια των προπονήσεων, βασικές αρχές και να προετοιμάζουν τους αθλητές τους για τις καταστάσεις που θα αντιμετωπίσουν στον αγώνα ή σε μια σειρά αγώνων (πρωτάθλημα). Για να δημιουργήσουμε, να αναπτύξουμε και να εφαρμόσουμε ένα αποτελεσματικό Προπονητικό Σχέδιο (practice plan) πρέπει πρώτα από όλα να έχουμε διαμορφωμένη Φιλοσοφία αλλά και αποδεδειγμένα εφαρμόσιμη για το τι πρέπει να περιλαμβάνει μια αποτελεσματική & αποδοτική προπόνηση:
- Βασικές Αρχές
- Ρυθμός της Προπόνησης & Ενεργητικός Χρόνος
- Ασκησιολόγιο προσαρμοσμένο σε συνθήκες αγώνα
- Ανάπτυξη “Kαλών Συνηθειών” – Προπονητικής Ρουτίνας
- “Λάθη” (τα λάθη είναι ευκαιρίες μάθησης και βελτίωσης)
- Ειδικές Καταστάσεις (Special Situations)